ДЕҲҚОННИНГ БИР КУНИ

Публицистика
 

 Фозил ака даласига етиб борганида тонг қоронғуси эди. Машинадан тушиб, атрофга қаради. Пахтазорнинг у ер бу ерида ёқиб ўчирилаётган фонар ёруғини кўрди. “Сувчилар ғўзани суғоришаяпти. Туни билан ухлашмаган. Очиққандир”.

ЯНА, ЎЗИНГ БИЛАСАН...

Ҳикоя

Инсон ўзини-ўзи эшитиши ва

тушуниб етганини ҳазм қила олиши керак!

Отамнинг ўгитларидан

  Адҳам бу қизни аввал ҳам кўрган. Жуда кўп кўрган. Лекин ҳар сафар кўрганида ундан бундай гўзал қизни ҳудди биринчи бор кўриб тургандай кўзларини узолмай қолади.

ЛАҲЗАДАГИ УМР

Ҳикоя

Мени яхши ўқишни ўрганинг!

Фридрих Вилъгельм Ницше

16 июл, 1996 йил.

Тошкент, Ўзбекистон.

  “Тошкент – Москва” поездининг олтинчи йўлакка келиши эълон қилингач, перронга йўловчилар ва уларнинг яқинлари йиғилди. Ўрнимдан туриб, йўл халтамни олдим. Икки қўлини қовуштириб, бошини хам қилганча, чап оёғи билан ер чизиб ўтирган Д...га ўгирилиб:

   – Кетадиган вақтим бўлди. Сенга тез-тез хат ёзаман, – дедим. У истамайгина ўрнидан турди. Нозиккина қўллари билан қўлимдан тутиб:

   – Сизни соғинаман, – деди. Доим севинчдан порлаб турадиган кўзлари бугун алланечук маъюс кўринди. Бирдан юзи тундлашди. Дийдаси намланди.

   – Ҳей, жиннивой! Кулиб кузатиш ўрнига йиғлашинг нимаси?! – дедим яноғини артиб, эркалагандай бўлдим.

   У кулимсираб “билмадим”, дегандай елка қисди. Шу алфозда бироз турдикда келажак режалари ҳақида гаплаша кетдик. Орада диспетчер поездга йўловчиларни қабули бошлангани, жўнашига эса бир неча дақиқа қолганини маълум қилди.

   Д... билан хайрлашиб, белгиланган вагонга кетаётганимда, ортимдан, ўша менга ёд бўлиб кетган овоз эшитилди: – “Беко”...

...Чопиб ёнимга келди. Ҳансираганча “ниманидир унутибсиз”, деди. Бағримга босдим.

   – Буни эмас, уятсиз – деди. Юзимга оҳиста уриб. – Мана буни, деб кўк рангли китоб тутқазди.

   – Немис прозасининг яширин қуроли-ку! Кўпдан бери қидираман. Тўрт марта ўқиганман. Лекин “ЖАРАЁН” қачон бошланиб, қаерда якун топганига ҳануз ақлим етмайди...

   Инсон баъзан ўзини-ўзи тушунмайди. Баъзан эса шу тушунмовчиликларни бартараф этиш учун кўп хато қилади. Аммо атрофингдагиларга тушунмасангчи?..

ШИВИР

Ҳикоя

  Ишдан жуда кеч чиқдим. Охирги автобусга улгуриш учун шошиб бекатга бордим. У ерда анчайин замонавий кўринган ёши қирқлардаги аёлдан бўлак ҳеч зоҳ йўқ эди. Аёл бироз синиққан кўзларини номаълум нуқтага қадаганча нималарнидир ўйларди. Шунинг учун, келганимни ҳам сезмади. Гапнинг очиғи, у билан сўзлашгим келди. Сабаби, нима десам экан, аёл менга сирли кўринди. Аллақандай дард қалбини ўртаётгандай туюлди. Тахминим тўғри экан. Унинг елкаси учиб, ҳиққилади. Охири, бўғзини бўғиб турган дард ёмғир бўлиб кўзларидан томчилай бошлади. Буни жимгина кузатиб туролмадим. Аёлнинг ёнига бориб нима бўлганини сўрадим...

ЎЗИМИЗНИНГ ФАРИДА ОПА

Ҳикоя

  Дўстобод – Тошкент йўналишида юрадиган автобуснинг мотори ўт олди. Фарида опа ўриндиққа омонатгина ўрнашгач, Мунирага айтар гапларини хаёлан такрорлай бошлади. Опанинг қаршисига бир йигит келиб ўтирди. Баҳромга жуда ўхшар экан. Дарвоқе, Баҳром Муниранинг турмуш ўртоғи. Никоҳларига уч йил бўляпти. Ўртада фарзанд ҳам бор – Беҳруз! Лекин икки ёш ҳаётнинг айрим ўйини ва мураккаб шартларига чап беролмади. Муқаддас қўрғон бузилиш арафасида. Опанинг саҳармардонда шаҳарга отланишининг сабаби шу.

ОББО, ЖЎШҚИН АКАМ-ЕЙ!

Ҳажвия

«Тилинг ширин бўлса ошингни, заҳар бўлса бошингни ейсан. Шундай экан, забонингни чархла, кам бўлмайсан, жиян!» Мамлакатдаги нуфузли идоралардан бирида иш бошлаганимда Жўшқин аканинг каминага берган биринчи тавсиялари шу бўлди.

ҚЎНҒИРОҚ

Ҳикоя

 Болалигимизда тенгқурларимиз яшайдиган уйнинг дарвозасини оҳиста тақиллатардик ва ичкаридан овоз келиши билан ўртоғимизнинг исмини айтиб, «ўйнайсанми?» дердик.

ЖОНСАРАК

  Ўзига ўзи ҳукм чиқарган инсонлар ҳақида эшитганмисиз? “Ҳозир бундайлар орамизда  кўп-ку!”, дейсизми? Рад этмайман. Лекин шундай инсонлар борки, одамлардан аллақандай ҳислатлари билан ажралиб туради. Ўзларини ҳаёт моҳиятини тўла англаган, яшаш муттасил курашишлар иникоси эканини тушуниб етган, бутун олам малоики билан тезроқ юзлашиш илинжида ўлимнинг лаззатини тотишга ошиқаётгандай тутади.